شانزدهمین نشست زبانشناخت برگزار میشود
تاریخ انتشار: ۱۹ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۹۹۵۲۱
به گزارش خبرگزاری مهر، شانزدهمین نشست از سلسلهنشستهای «زبانشناخت» با موضوع «خط فارسی و عملکرد نهادهای متولی» به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری و با حضور جمشید سرمستانی، مدرس ویرایش در دانشگاه و پژوهشگر حوزه خط فارسی و مهدی صالحی، مجری کارشناس این سلسله نشستها، از ساعت ۱۴ تا ۱۶ امروز دوشنبه ۱۹ دی در سالن جلسات طبقه چهارم حوزه هنری، شماره ۴۰۷ برگزار میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مهدی صالحی مجری کارشناس این نشست، خط را مسألهای هویتی و حائز اهمیت در فرهنگ ما عنوان کرد و گفت: خط فارسی، که به غلط دارد بیان میشود خطی عربی است، یک خط کاملاً فارسی است و در تمام ارکان هنری و فرهنگی، تمام بناها و اجزای فرهنگ ایرانی حضور فعال و جدی داشته است.
وی در این باره ادامه داد: خط خوب داشتن و خوشنویسی هم یکی از محورهای این فرهنگ بوده است.
صالحی با اشاره به اینکه خط با ظهور تمدن مدرن و بروز آن در فرهنگ کشور، تبدیل به یکی از مسائل حوزه دولت ملتها شده و برای آن برنامهریزی شده گفت: از حدود ۱۰۰ سال پیش و نزدیک به دوره مشروطه ما، به تعبیر ادوارد سعید در تمام کشورهای پیرامون این بحث مطرح شد که برای دستیابی به تمدن باید خطمان را عوض کنیم و برای خط فارسی هم این برنامه ریزی و تلاش شد اما این تلاشها موفقیتآمیز نبود.
وی افزود: در دوران مشروطه ۲۶ دستور خط برای زبان فارسی نوشتند و حتی کتابهایی نیز با دستور خط جدید منتشر کردند.
این مدرس ویراستاری در ادامه به تلاشهای پرویز ناتلخانلری برای تدوین شیوهنامه یکسان و مشترکی برای خط فارسی در دوران پهلوی دوم اشاره کرد و گفت: خانلری سعی کرد استادان زبان فارسی را برای رسیدن به آئینی مشترک که همه ازآن تبعیت کنند جمع کند اما آن هم موفقیتآمیز نبود.
صالحی با اشاره به اهمیت صدچندان خط با توسعه صنعت چاپ و نشر در کشور گفت: در این مقطع میبایستی قواعد و شیوهنامهها مشخص و برای کاربردها و آموزش خط تعیین تکلیف میشد.
وی در ادامه به تشکیل کارگروهی برای تدوین دستور خط فارسی در دوره ریاست دکتر حسن حبیبی بر فرهنگستان زبان و ادب فارسی پرداخت و گفت: این کار، یکی از زحمات خیلی مهم فرهنگستان در آن دوره بود و در آن کار گروه، نزدیک ۵۰ جلسه با حضور حدود ۸۰ تن از استادان برگزار شد و برای خط فارسی تصمیمی مبنی بر برطرفکردن ضعفها، ایرادها و نقصهایی که خط فارسی داشت گرفتند.
صالحی با اشاره به تبدیل شدن خط به یک مسأله هویتی بسیار مهم روز در کنار فنآوریهای جدید و برای آموزش و پرورش در رسانهها گفت: با وجود این، برنامه ریزان و متولیان زبان فارسی این مسأله را خیلی جدی نگرفتند و در این خصوص از متخصصان بهرهبرداری نکردند.
صالحی با اشاره به پی گیریهای جدی جمشید سرمستانی در خصوص مسأله خط فارسی در ۲۰ سال گذشته گفت: او از زاویه یک فعال حوزه ویرایش و نگارش، تلاش کرد با فرهنگستان تعامل کند و این معضل و مسأله را ساماندهی مجدد کند و به فرهنگستان در این زمینه کمک کند، اما این تلاش هم به نتیجه نرسیده است.
مجری کارشناس سلسله نشستهای تخصصی زبان شناخت در پایان به هدف از برگزاری نشست زبان شناخت «خط فارسی و عملکرد نهادهای متولی» پرداخت و گفت: در این نشست قرار است که معضل خط فارسی و ماجراهای حول و حوش آن بررسی شود و از ۲ فرآیند همکاری با فرهنگستان زبان و ادب فارسی، که منجر به شکست شده، نیز گزارشی ارائه شود.
شانزدهمین نشست از سلسله نشستهای «زبانشناخت» در تاریخ یادشده در حوزه هنری واقع در خیابان سمیه، نرسیده به حافظ، روبروی کوچه پورموسی برگزارمیشود و عموم علاقهمندان و پژوهشگران برای شرکت در این نشست میتوانند در سالن شماره ۴۰۷ در طبقه چهارم حوزه هنری حضور یابند.
کد خبر 5677322 زینب رازدشت تازکندمنبع: مهر
کلیدواژه: فرهنگستان زبان و ادب فارسی ادوارد سعید حسن حبیبی جانفدا کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران نشر صاد قاسم سلیمانی دفاع مقدس جایزه جلال آل احمد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سازمان تبلیغات اسلامی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران محمدمهدی اسماعیلی سومین سالگرد شهید قاسم سلیمانی هفدهمین جشنواره شعر فجر صالحی با اشاره سلسله نشست ها زبان شناخت زبان فارسی خط فارسی حوزه هنری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۹۹۵۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیا حذف زبان فارسی در افغانستان ممکن است؟
به گزارش خبرآنلاین به نقل از ایراف، اگرچه پیش از این، در دورههای مختلف، از نظامهای پادشاهی در افغانستان، تا دوره جمهوریت، تلاشهای مخفی و آشکاری برای کاهش نفوذ زبان فارسی در افغانستان از سوی دولتها و حاکمان صورت گرفته است، اما به زعم کارشناسان این تلاشها با شکست روبرو بوده و روبرو خواهد شد.
حذف کامل زبان فارسی از افغانستان به طور کامل امکانپذیر نیست و به شدت غیرممکن به نظر میرسد. زبان فارسی یکی از زبانهای رسمی افغانستان است و تاریخچه گستردهای در این کشور دارد. علاوه بر این، جامعه افغانستان به شدت چندفرهنگی است و اکثریت مردم حتی پشتوزبانان از زبان فارسی به عنوان زبان ارتباطی و میانجی در این کشور استفاده میکنند.
با این حال، ممکن است بخشی از طالبان تلاش کنند تا زبان فارسی را از برخی اسناد رسمی یا شماری از زمینههای فرهنگی و آموزشی حذف کنند، اما این اقدام که به شدت مورد انتقاد داخلی و بینالمللی قرار گرفته همچون گذشته با مخالفت و مقاومت مردم مواجه خواهد شد. به علاوه، زبان فارسی، زبان تعاملات مردم افغانستان است و حذف آن از دانشگاهها و مدارس این کشور که نظام آموزشی مطلوبی ندارد، نمیتواند تأثیرگذار باشد.
افزون بر این مرجعیت رسانهای برخی رسانههای فارسی زبان که عمدتاً در ایران مستقر هستند، نقش فزایندهای در گسترش هرچه بیشتر زبان فارسی در افغانستان داشته است. موضوعی که احتمالاً فقط حذف و سانسور رسانهای بتواند جلوی آن را بگیرد.
از سوی دیگر، ایران به عنوان کشوری فارسیزبان همواره در جهت رشد و تقویت زبان فارسی در خارج از مرزهای خود به خصوص در افغانستان تلاش کرده است. مهمترین این تلاشها را میتوان در سه دسته کلی خلاصه کرد:
۱. ارتباطات فرهنگی و ادبی: ایران به عنوان یکی از کشورهایی که فارسی به طور رسمی در آن مورد استفاده قرار میگیرد، نقش بسیار مهمی در ترویج ادبیات و فرهنگ فارسی دارد. این کشور با برگزاری نشستها، کنفرانسها و همایشهای فرهنگی و ادبی و ارسال اثرات ادبی و فرهنگی به افغانستان، به تقویت و حفظ زبان فارسی در این کشور کمک میکند.
۲. ارتباطات آموزشی: ایران از طریق ارائه بورسهای تحصیلی و فرصتهای آموزشی، حتی به دانشآموزان و دانشجویان غیرفارسیزبان افغانستان فرصت میدهد تا زبان فارسی را به عنوان زبان خارجی یاد بگیرند و به ترویج و حفظ این زبان کمک کنند.
۳. همکاری در رسانهها: ایران از طریق همکاری با رسانههای افغانستانی و ارائه محتوای فارسی در رسانههای خود، به ترویج و حفظ زبان فارسی در افغانستان کمک میکند.
با این حال نه تنها در افغانستان، که ایران برای حفظ زبان فارسی و گسترش نفوذ خود در میان کشورهای ایران فرهنگی تلاش مستمر دارد. زبان فارسی به دلایل عدیدهای برای ایران اهمیت دارد. حفظ هویت تاریخی ایرانیان از پس از حمله اعراب، به وسیله زبان فارسی صورت گرفته است. البته ایرانیان، فارغ از زبان مادری خود که میتواند کردی، عربی، آذری، بلوچی و … باشد همواره بر استفاده از زبان فارسی به عنوان زبانی بیناقومی تأکید داشته و توانستهاند این زبان را به عنوان زبان دوم اسلام به جهانیان معرفی کنند.
گذشته از این، بدون شک، زبان فارسی میتواند به عنوان یکی از ابزارهای مهم تقویت قدرت نرم ایران عمل کند. قدرت نرم به توانایی یک کشور در تأثیرگذاری بر دیگران از طریق ارزشها، فرهنگ، ایدئولوژی و مسائل فردی و اجتماعی اشاره دارد. به چندین دلیل، زبان فارسی میتواند به تقویت قدرت نرم ایران کمک کند:
۱. تأثیرگذاری سیاسی و دیپلماسی: زبان فارسی میتواند به عنوان یک زبان دیپلماتیک در روابط بینالمللی کشورها عمل کند. تأسیس مراکز فرهنگی و زبان فارسی، ارائه بورسهای تحصیلی و فرصتهای آموزشی، و برگزاری نشستها و همایشهای فرهنگی و ادبی، میتواند به توسعه روابط دیپلماتیک و تأثیرگذاری سیاسی ایران کمک کند.
۲. ارتباطات فرهنگی و هنری: زبان فارسی به عنوان زبانی با تاریخ و فرهنگ غنی، قادر است ارتباطات فرهنگی و هنری مؤثری را با دیگر کشورها برقرار کند. اشعار، داستانها، فیلمها و سایر آثار هنری و ادبی فارسی میتوانند از طریق ترجمه و ارائه به سایر کشورها، فرهنگ و ارزشهای ایران را به دیگران معرفی کنند و نقش بسزایی در ایجاد تبادل فرهنگی و هنری داشته باشند.
۳. توسعه همکاریهای اقتصادی: زبان فارسی میتواند در تسهیل تعاملات اقتصادی و تجاری با دیگر کشورها نیز نقش مهمی داشته باشد. با ترویج زبان فارسی و آموزش آن به غیرفارسی زبانها، ایران میتواند از طریق ارائه اطلاعات، محصولات و خدمات به زبان فارسی، روابط تجاری و اقتصادی خود را با دیگر کشورها تقویت کند.
به طور کلی، تقویت قدرت نرم ایران از طریق حفظ و ترویج زبان فارسی و فرهنگ فارسی میتواند به تقویت تأثیرگذاری کشور در منطقه و جهان کمک کند و نقش مهمی در توسعه روابط بینالمللی و تأثیرگذاری در مسائل جهانی ایفا کند.
به همین دلیل، حاکمیت ایران، یکی از مخالفان برخورد با زبان فارسی در افغانستان است؛ هرچند طالبان به طور رسمی موضوع حذف یا ایجاد محدودیت برای زبان فارسی را رسانهای نکرده و حتی امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه دولت موقت طالبان، ۳ دی ماه سال گذشته، در یک نشست خبری در تهران، در پاسخ به سوالی درباره نگرانیها از کمرنگ شدن زبان فارسی در افغانستان گفته بود: «زبان فارسی و پشتو هردو زبان رسمی افغانستان هستند و هیچ نوع تبعیضی علیه زبان فارسی از سوی حکومت افغانستان وجود ندارد. در مکاتب و دانشگاهها و مراکز علمی، همه چیز مانند قبل جریان دارد و تدریس و صحبت به هردو زبان پشتو و فارسی انجام میشود. ما تلاش داریم هر دو زبان غنیتر و علمیتر شوند.»
در همین حال، حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رییس جمهور ایران در امور افغانستان نیز پیش از این در گفتوگو با مجله نیمروز گفته بود: «میدانیم که زبانهای پشتو و فارسی همریشه هستند و پیوند میان زبانهای گوناگون منطقه ما و مردمانی که به این زبانها سخن میگویند، ناگسستنی است. بنابراین، ما تلاش داریم با افزایش تعاملات فرهنگی میان دو کشور، از اهمیت و ضرورت صیانت از ریشههای موجود زبانی؛ گفتمانی ایجاد شود تا بهواسطه آن، این تمدن پایدار بماند.»
اینگونه سخنان نشاندهنده هوشمندی هر دو طرف نسبت به حفظ تعاملات و پرهیز از بزرگنمایی اختلافات در قبال یکدیگر است؛ نکتهای که بسیاری از کارشناسان بر آن تأکید کرده و سیاستگذاری حاکمیتی در تقابل با سیاستهای غیردولتی در این حوزه را محکوم به شکست میدانند.
به گفته کارشناسان، هر نوع چالش با طالبان در حوزه زبان، میتواند به گسترش سیاست حذف زبان فارسی و پافشاری طالبان نسبت به این سیاست منجر شود. این گروه از پژوهشگران معتقدند افزایش تولید محتوا از سوی شهروندان فارسیزبان و گروههای مردمی در داخل و خارج افغانستان، خود به خود عامل مهمی برای شکست سیاست و نگاه حذفی نسبت به زبان فارسی در افغانستان خواهد بود.
311311
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902366